Thấy gì từ loạt dự án lớn thu giữ CO2 từ không khí ở Mỹ?

Tuần trước, Mỹ đã công bố ý định đầu tư 1,2 tỷ USD vào hai dự án thu giữ khí CO2 trực tiếp từ bầu khí quyển. Theo Chính phủ Mỹ, đây là khoản đầu tư lớn nhất từng được thực hiện cho loại hình công nghệ này, nhằm mục đích chống lại tình trạng nóng lên toàn cầu. Tuy nhiên, dự án vẫn không tránh được khỏi luồng chỉ trích từ một vài chuyên gia.
 

Thấy gì từ loạt dự án lớn thu giữ CO2 từ không khí ở Mỹ?

Một trạm thu giữ CO2 tại Mỹ

Thông báo này chứng tỏ, chính phủ của Tổng thống Joe Biden đặt cược rất nhiều vào một loại công nghệ vẫn còn chưa hoàn thiện.

Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Jennifer Granholm cho biết: “Nếu chỉ giảm phát thải, chúng ta vẫn sẽ không đảo ngược được hậu quả ngày càng lớn của hiện tượng biến đổi khí hậu. Chúng ta cũng cần loại bỏ đi lượng CO2 mà chúng ta đã thải vào bầu khí quyển”.

Theo Bộ Năng lượng Mỹ, đây là "khoản đầu tư lớn nhất vào công nghệ loại bỏ carbon trong lịch sử toàn cầu".

Hai dự án, chuẩn bị đặt ở bang Texas và Louisiana, sẽ là những dự án đầu tiên tại Mỹ có quy mô này. Mục tiêu của mỗi dự án: Loại bỏ 1 triệu tấn CO2/năm, tương đương với tổng lượng khí thải hàng năm của 445.000 xe ô tô.

Mỗi dự án có công suất thu giữ CO2 cao gấp 250 lần so với địa điểm thu giữ lớn nhất hiện đang hoạt động.

Hiện nay, nhà máy thu giữ CO2 từ không khí lớn nhất đang được đặt tại Iceland, do công ty Climeworks của Thụy Sĩ điều hành. Công suất thu giữ hàng năm là 4.000 tấn CO2.

Chôn lấp vào lòng đất

Climeworks, cùng với các tổ chức nghiên cứu Battelle và Heirloom, sẽ tham gia vào dự án ở Louisiana. Dự án có tên gọi là Cypress, với mục đích lưu trữ CO2 thu được và chôn lấp dưới lòng đất. Theo thông cáo báo chí từ ba đối tác, công việc xây dựng sẽ bắt đầu vào cuối năm nay.

Còn dự án ở địa điểm Texas sẽ nằm dưới sự điều hành của Công ty khai thác dầu mỏ Occidental (Mỹ) và nhiều đối tác khác, bao gồm cả Công ty kỹ thuật năng lượng sạch Carbon Engineering (Canada). Theo thông cáo báo chí của Occidental, trong tương lai, dự án sẽ có khả năng thu giữ đến 30 triệu tấn CO2/năm.

Bà Hélène Pilorgé, nhà phân tích nghiên cứu về thu giữ carbon của Đại học Pennsylvania, cho biết: “Tầng đá ở vùng Louisiana và Texas là đá trầm tích, rất khác với đá bazan của Iceland, nhưng vẫn phù hợp với việc lưu trữ CO2”.

Theo ước tính của Bộ Năng lượng Mỹ, hai dự án sẽ tạo ra 4.800 việc làm.

Những khoản đầu tư này đang được tài trợ theo luật cơ sở hạ tầng được thông qua vào năm 2021. Trước đó, Bộ Năng lượng Mỹ đã công bố kế hoạch đầu tư tổng cộng vào 4 dự án, với tổng trị giá là 3,5 tỷ USD.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), có hơn 130 dự án thu giữ CO2 từ bầu khí quyển đang nằm ở trong những giai đoạn phát triển khác nhau. Có 18 địa điểm đã đi vào hoạt động trên khắp thế giới.

Chỉ trích

Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) của Liên Hợp Quốc đã công nhận “thu giữ khí CO2 trực tiếp từ bầu khí quyển” là một trong những phương pháp cần thiết nhằm chống lại tình trạng nóng lên toàn cầu.

Nhưng công nghệ này cũng chịu nhiều lời chỉ trích. Nhiều người lo ngại rằng đây chỉ là một cái cớ để tiếp tục phát thải khí nhà kính, thay vì chuyển sang sử dụng năng lượng sạch nhanh hơn.

Giáo sư Mark Jacobson của Đại học Stanford nói với AFP: “Việc thu giữ không khí trực tiếp cần tiêu thụ rất nhiều điện năng để chiết xuất CO2 từ không khí và nén chúng lại. Giả sử ta có một trường hợp lý tưởng hơn, tức sử dụng điện sản xuất từ năng lượng tái tạo, thì ta sẽ lại không có điện tái tạo để thay thế điện sản xuất từ năng lượng hóa thạch, chẳng hạn như từ than đá hoặc khí đốt".

Do đó, theo ông, đó chỉ là một "mánh khóe của ngành công nghiệp hóa thạch", nhằm "trì hoãn" cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Những kỹ thuật thu giữ không khí trực tiếp này (DAC) - còn được gọi là kỹ thuật loại bỏ khí CO2 (EDC), tập trung chủ yếu vào việc thu giữ CO2 đã có sẵn trong bầu khí quyển. Chúng khác với các hệ thống thu hồi và lưu trữ carbon (CCS) tại nguồn phát thải, chẳng hạn như tại các ống khói của nhà máy, giúp ngăn chặn phát thải thêm.

Vào tháng 5, chính phủ của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công bố kế hoạch giảm lượng khí thải CO2 từ những nhà máy nhiệt điện khí và than, chủ yếu bằng cách sử dụng kỹ thuật CCS.

Thu giữ carbon từ không khí có chi phí tốn kém nhất, vì không khí có nồng độ CO2 loãng hơn so với khí thải từ nhà máy.

Để đạt được mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 của Tổng thống Joe Biden, Bộ Năng lượng ước tính cần phải thu hồi và loại bỏ từ 400 triệu đến 1,8 tỷ tấn CO2/năm, nhiều hơn đáng kể so với con số được công bố từ hai dự án trên.


Ngọc Duyên/nangluongquocte.petrotimes.vn

AFP

Nguồn: https://nangluongquocte.petrotimes.vn/thay-gi-tu-loat-du-an-lon-thu-giu-co2-tu-khong-khi-o-my-691790.html