14 tỷ USD mỗi năm cho quá trình chuyển đổi năng lượng
Tính đến hết năm 2021, tổng công suất đặt các nguồn năng lượng tái tạo
đạt 20.670 MW, chiếm 27% tổng công suất đặt toàn hệ thống (76.620 MW);
sản lượng điện từ nguồn năng lượng tái tạo đã đạt 31,508 tỷ kWh, chiếm
12,27% tổng sản lượng điện sản xuất toàn hệ thống.
Trong giai đoạn tiếp theo, mục tiêu đặt ra cho Việt Nam là hướng tới
chuyển dịch năng lượng bền vững. Tại Hội nghị COP26 gần đây, Việt Nam đã
tuyên bố sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà
kính mạnh mẽ hơn nữa bằng nguồn lực của mình, cùng với sự hợp tác và hỗ
trợ của cộng đồng quốc tế, cả về tài chính và chuyển giao công nghệ;
trong đó có thực hiện các cơ chế theo Thỏa thuận Paris, để đạt mức phát
thải ròng bằng "0" vào năm 2050.
Theo đại
diện Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam sẽ cần một phương pháp tiếp cận
có hệ thống để huy động lượng lớn tài chính cần thiết cho quá trình
chuyển đổi năng lượng, theo ước tính của chúng tôi vào khoảng 12 - 14 tỷ
USD mỗi năm. Những đổi mới kịp thời trong môi trường đầu tư phù hợp với
từng lĩnh vực sẽ thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân, giúp thu hút
phần lớn các khoản đầu tư cần thiết. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần
ban hành các quy định tạo điều kiện cho tài chính công, bao gồm phân bổ
nguồn vốn ODA và các quỹ khí hậu cho ngành điện để tạo hiệu ứng hỗ trợ
và thúc đẩy khu vực tư nhân, chẳng hạn như phát triển lưới điện hay các
dự án PPP.
Việt Nam có trách nhiệm cùng với các quốc gia trong ứng phó biến đổi khí hậu, giảm phát thải ròng khí nhà kính bằng 0.
Quá trình chuyển đổi năng lượng sạch sẽ đòi hỏi phương pháp tiếp cận
toàn diện cho cả nền kinh tế chứ không chỉ là các giải pháp đơn lẻ. Các
lĩnh vực ưu tiên này cũng đã được các nhóm công tác kỹ thuật của VEPG
phản ánh trong các khuyến nghị trước đây. Điều quan trọng bây giờ là
biến những khuyến nghị này thành các hành động chính sách thực sự hiệu
quả.
Việt Nam cam kết mạnh mẽ về chuyển đổi năng lượng
Trước đó, vào tháng 12/2022, Việt Nam đã hoàn thành Tuyên bố Chính trị
thiết lập Quan hệ đối tác về chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) giữa
Việt Nam và Nhóm các đối tác quốc tế.
Đặc
biệt, trong công cuộc ứng phó biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà
kính, Việt Nam xác định, sự quyết tâm của Chính phủ là chưa đủ mà cần sự
chung tay của cả người dân, doanh nghiệp. Sự thành công của JETP cần
được chứng tỏ rằng sẽ vận động được sự tham gia tích cực của khối tư
nhân vào chuyển đổi năng lượng. Việc này phải đảm bảo công bằng cho các
đối tượng. Và Việt Nam, với khát vọng thực hiện JETP nhanh và hiệu quả,
rất cần sự hỗ trợ của các tổ chức tài chính quốc tế, mà WB luôn là đối
tác tin cậy.
Hiện Chính phủ Việt Nam đang
triển khai các cam kết giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới phát thải
ròng bằng 0 vào năm 2050 với nguồn lực trong nước và hỗ trợ quốc tế.
Việt Nam coi JETP là kênh quan trọng chủ yếu để nhận được hỗ trợ công
nghệ, tài chính từ các nước phát triển và định chế tài chính để chuyển
đổi năng lượng công bằng.
Tại buổi tiếp Đặc
phái viên biến đổi khí hậu của Vương quốc Anh và Cố vấn chính về ngoại
giao năng lượng của Liên minh châu u (EU) mới đây, Phó Thủ tướng Trần
Hồng Hà cho rằng, về dài hạn và tổng thể, chuyển đổi xanh sẽ mang lại
tài nguyên, năng lượng mới và khổng lồ, đồng thời giảm phát thải khí nhà
kính, chi phí đầu tư do tác động biến đổi khí hậu.
Tuy nhiên, để các nước đang phát triển đạt được mục tiêu và thành công
như các nước phát triển, cần nhận rõ các thách thức, vướng mắc cụ thể để
cùng giải quyết cũng như cơ chế hỗ trợ về tài chính, công nghệ, quản
trị…, trong đó, nguồn tài chính từ các chính phủ đóng vai trò dẫn dắt
vốn đầu tư tư nhân.
Việt Nam có trách nhiệm
cùng với các quốc gia trong ứng phó biến đổi khí hậu, giảm phát thải
ròng khí nhà kính bằng 0, chuyển đổi năng lượng công bằng, "nhưng cần có
cơ chế để cùng hành động".
"Nhiệt độ Trái
đất không giảm đi chỉ bằng những cuộc thảo luận hay tuyên bố mà phải
bằng sự chia sẻ trách nhiệm, lợi ích, công nghệ, nguồn lực… trong ngắn
hạn và dài hạn, đặc biệt là không có giải pháp công nghệ thì không thể
làm được", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Cho rằng
chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng là vấn đề lâu dài và không dễ
dàng, Đặc phái viên biến đổi khí hậu của Vương quốc Anh Chris Taylor bày
tỏ tinh thần sẵn sàng hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam trong
thực hiện JETP; đồng thời nhấn mạnh cần có chính sách hài hòa để giải
quyết các thách thức và cam kết sẽ tiếp tục đẩy mạnh đầu tư tại Việt Nam
trong thời gian tới.
Theo quy hoạch mà Bộ Công Thương đang trình, dự kiến đến năm 2030 sẽ có
thêm 16.000 MW điện gió trên mặt đất, 7.000 MW điện gió ngoài khơi; đến
năm 2045 con số này sẽ tăng lên lần lượt là 56.000 MW và 64.000 MW. Đối
với điện mặt trời phải có đến 87.000 MW vào năm 2045…
Dự kiến, đến năm 2050 sẽ sử dụng hoàn toàn năng lượng tái tạo. Tuy
nhiên, Việt Nam hiện nay vẫn còn là nước đang phát triển, nên nguồn vốn
để thực hiện theo Quy hoạch điện 8 là thách thức không nhỏ.
Lan Anh
Nguồn:https://kinhtemoitruong.vn/viet-nam-co-trach-nhiem-cung-voi-cac-quoc-gia-cam-ket-chuyen-doi-nang-luong-cong-bang-76847.html