Trước sự ngạc nhiên của các chính trị gia, Chính phủ Pháp cho biết đã soạn thảo dự luật “tăng tốc” việc khởi động các lò phản ứng hạt nhân thế hệ mới. Có vẻ như Tổng thống Pháp Emmanuel Macron muốn đạt được bước đầu tiên về việc tái khởi động điện hạt nhân, trước khi kết thúc nhiệm kỳ 5 năm của ông.
Theo ông Emmanuel Macron, Pháp phải nghiêm túc đẩy nhanh tiến độ các dự án năng lượng của mình - từ năng lượng hạt nhân, năng lượng gió đến năng lượng mặt trời.
Như mọi thành viên khác của châu Âu, Pháp cũng đặt tham vọng đáp ứng được nhu cầu điện đang bùng nổ toàn quốc mà không cần hydrocarbon từ nay cho đến năm 2050. Vì vậy, Tổng thống Pháp muốn xây dựng 6 lò phản ứng hạt nhân ERP thế hệ mới. Ông cũng đang cân nhắc lựa chọn cho xây dựng thêm tám lò khác, đồng thời đẩy nhanh việc triển khai năng lượng tái tạo, nhất là năng lượng mặt trời và gió ngoài khơi.
Sau khi nhận được bản soạn thảo vào tối hôm 26/9, chưa đầy 48 giờ, thay vì đặt câu hỏi về mục tiêu của chính phủ, nhiều hiệp hội môi trường đã thẳng tay bày tỏ sự tức giận của họ.
Ông Yves Vérilhac - Tổng giám đốc Liên đoàn bảo vệ các loài chim (French League for the Protection of Birds - LPO) chỉ trích rằng Chính phủ Pháp. Bà Anne Bringaut – thành viên Mạng lưới Hành động Khí hậu (Réseau Action Climat - RAC), nhận định Chính phủ đã có hành động vội vàng: “Chúng tôi muốn tham gia vào một buổi tham vấn nghiêm túc. Hơn nữa, chúng tôi không muốn chỉ ngồi gật gù với những bên liên quan, mà phải lắng nghe để trao đổi”.
Bộ Chuyển dịch Năng lượng Pháp cam kết sẽ tổ chức “buổi tranh luận với các hiệp hội trong nhiều tuần”.
Mặt khác, Chính phủ Pháp muốn Hội đồng Bộ trưởng thông qua văn bản dự luật “vào giữa tháng 10”. Cũng trong giai đoạn này, Pháp muốn tổ chức tham vấn về luật lập trình năng lượng và khí hậu trong tương lai. Vào cuối tháng 10, Pháp sẽ mở cuộc tranh luận công khai về việc xây dựng thêm nhà máy điện hạt nhân thế hệ mới tại địa điểm Penly, ở tỉnh Seine-Maritime. Được biết, nơi này đã có hai lò phản ứng ERP 2 thế hệ cũ.
Vào hôm 27/9, bà Agnès Pannier-Runacher - Bộ trưởng Bộ Chuyển dịch năng lượng giải thích ý định trên: “Đó là một biện pháp tốt để tiết kiệm thời gian. Mục tiêu của Tổng thống Emmanuel Macron là đặt viên đá đầu tiên cho dự án lò phản ứng EPR 2 trước khi kết thúc nhiệm kỳ 5 của ông (năm 2027). Theo Pháp, Chính phủ muốn đạt được mục tiêu này, kể cả khi nhà máy sẽ không đi vào hoạt động trước năm 2035, hoặc thậm chí trước là năm 2037”.
Tại Pháp, năng lượng hạt nhân sản xuất gần 70% sản lượng điện toàn quốc
Tình trạng khẩn cấp về khí hậu
Trong bản diễn giải về dự luật, chính phủ cho biết Pháp phải tăng năng suất sản lượng điện hơn 60% vào năm 2050 so với hiện nay.
Đối với điện mặt trời và điện gió, được đề cập đến trong một văn bản riêng biệt, chính phủ Pháp muốn đơn giản hóa thủ tục hành chính. Ví dụ, dự luật sẽ miễn giấy phép xây dựng cho các dự án điện gió hay mặt trời. Thay vào đó, hệ thống Dịch vụ công Pháp sẽ đảm nhận trách nhiệm kiểm tra tuân thủ các dự án này một khi đã nhận được đơn đăng ký.
Văn bản cũng cho phép xây dựng lò phản ứng tại khu vực duyên hải. Tuy nhiên, văn bản miễn trừ những dự án xây tại các địa điểm đã có sẵn hạt nhân.
Ngoài ra, Pháp muốn tiến hành xây dựng cơ sở hạ tầng chứa rác phóng xạ mà không cần đợi kết quả khảo sát công chúng.
Cuối cùng, Hội đồng Nhà nước Pháp sẽ xử lý mọi tranh chấp qua tiến trình báo cáo ban đầu và cuối cùng (bao gồm cả phán quyết) để đảm bảo “tiến trình pháp lý nhanh chóng”.
Theo Bộ Chuyển dịch Năng lượng Pháp, những nhà máy mới sẽ được xây dựng trên hoặc gần những địa điểm hạt nhân cũ. Đầu tiên sẽ là xã Penly, sau đó xã Gravelines. Địa điểm thứ ba là thung lũng Rhône, xét theo “logic và nhu cầu cân bằng mạng lưới điện”.
Tại Pháp, năng lượng hạt nhân sản xuất gần 70% sản lượng điện toàn quốc. Vào năm 2015, Pháp quyết định đa dạng hóa cơ cấu năng lượng bằng cách đóng cửa dần dần 14 trong số 58 lò phản ứng. Trước đó, 2 lò đã đóng cửa từ sớm.
Sau khi Tổng thống Emmanuel Macron thay đổi chính sách, Quốc hội Pháp phải mở ra một cuộc tranh luận để xác định vận mệnh năng lượng của đất nước vào năm 2033. Quyết định phải được thống nhất vào năm 2023.
Cho đến lúc đó, một cuộc tranh luận công khai sẽ diễn ra từ ngày 27/10/2022 đến ngày 27/02/2023 về việc xây dựng sáu lò phản ứng thế hệ mới trong tương lai.
Ngọc Duyên/Petrotimes.vn
Nguồn: https://nangluongquocte.petrotimes.vn/phap-trinh-du-luat-tang-toc-dien-hat-nhan-va-nang-luong-tai-tao-667374.html